Afrika Gri Papağanlarında Hastalık Tedavileri

Afrika grilerinde üst solunum yolu enfeksiyonu tedavisinde antibiyotikler ve destek tedavisi kullanılmalıdır. En sık üst solunum yolu enfeksiyonu sebepleri %80 oranında Klamidya ve Mikoplazma bakterileridir. İdeal şartlarda akıntı örneği alınır ve bakteri türüne uygun antibiyotik kullanılır. Ancak imkan yok ise ampirik tedavi olarak Enrofloxacin gibi geniş spektrumlu bir antibiyotik başlanır. Kilosuna uygun olarak suyuna günlük katılır ve 1-2 hafta verilir. Ancak Kalmidya enfeksiyonunda etki etmeyeceği akılda tutulmalı ve Tetrasiklin grubu bir antibiyotik gerekeceği bilinmelidir.

Antibiyotik dozları. (Kaynak: BSAVA, Manual of Avian Practice, England 2018)

Tedavi için uygun antibiyotik seçildikten sonra, örneğin Enrofloxacin kilo başına günde 15-30 mg, 100cc suya hesaplanıp karıştırılır. Günde kuşun içtiği su da sabahtan sabaha ölçülür ise kaç mg ilaç içtiği tespit edilir. Buna göre günde 15mg aldığından emin olunmalıdır. Eğer yeterli su içmiyorsa bir kerede ağzına 15mg ilaç içirilebilir. Bu yöntemlere alternatif iğne şeklinde vermek olabilir. Ancak kas içine(intramuscular) iğne yapmak birçok durumda yanlışlıkla karaciğere iğne batması, kas dokusunda hücre ölümü gibi sorunlara yol açmaktadır. Ağızdan tedavi daha güvenlidir.

Destek tedavisi. Burun tıkanıklığı için burun açıcı yöntemler kullanılır. Katı ve kurumuş akıntılar ıslak bezle yumuşatılmalı, silinmelidir. Sonra kuş bir havluyla sarılır, başı aşağıya bakacak şekilde tutulur. Başka birisi enjektöre 5cc serum fizyolojik çekerek bir burundan sıvıyı tazyikler. Diğer burundan ve ağızdan sıvılar gelir, bu şekilde akıntılarla dolu geniz, temizlenir. Burada dikkat edilmesi gereken kuşu gövde yukarıda başı aşağıya bakacak şekilde tutmaktır, sıvıların akciğere aspire olmasının önüne geçmek için bu pozisyon şarttır.

Göz şişmesi varsa, damlalar kullanılır. Aminoglikozit içerikli antibiyotik damlalar(örneğin, gentamisin, tobramisin) yeşil çapak oluşumu varsa tercih edilir. Birkaç saatte bir birer damla ile başlanır ve durumuna göre 3-4 gün tedavi sürdürülür. Eğer gözde ödem varsa, yani şiş ise steroid içerikli kombinasyon damlalar daha etkilidir. Örneğin TobraDex damla(tobramisin + dexametazon) aynı şekilde kullanılabilir. Kuş sabitlenir, gözü açılır ve damla göze damlatılır.

Tedavi uygulamaları papağan için travmatik olabilir. Mutlaka sonrasında tedavi uyumunu sağlaması için ödül verilmelidir. Her uygulamadan sonra ödül yemeği veya oyun ya da sevilmesi, durumu atlatmasına yardımcı olur. Jakolar enselerinin okşanmasını severler.